26 września 2010 (niedziela)
Wystawa: Helena Modrzejewska (1840-1909)
Wystawa Helena Modrzejewska (1840-1909). Ze zbiorów archiwalnych Instytutu Sztuki PAN zorganizowana została w ubiegłym roku, w setną rocznicę śmierci wybitnej artystki. Pokazano ją w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie. Merytorycznie ekspozycję przygotowała Anna Jędrzejczyk (IS PAN), aranżację zaprojektował Przemysław Klonowski.
Eksponaty w większości pochodzą ze zbiorów historyka teatru, Mieczysława Rulikowskiego,
którego archiwum zakupione zostało po wojnie przez Instytut Sztuki PAN.
Zróżnicowany charakter archiwaliów umożliwił zaprezentowanie
Modrzejewskiej jako aktorki
i osoby prywatnej. Gdańska ekspozycja
wzbogacona została
o unikatowe pamiątki pochodzące ze zbiorów Muzeum
Teatralnego w Warszawie.
Niezwykle interesujące są fotografie artystki,
przedstawiające ją w rolach, które lubiła i które uczyniły ja sławną.
Warto wiedzieć, że Modrzejewska była jedną z największych w swojej epoce
propagatorek dzieł Szekspira.
Zagrała w jego dramatach 18 ról po polsku i angielsku, m.in. Porcję w "Kupcu weneckim", Ofelię w "Hamlecie", Rozalindę w "Jak wam się podoba", Konstancję w "Królu Janie".
Ważna w jej karierze była także rola Adrianny Lecouvreur, tytułowej
bohaterki sztuki E.Scribe'a i E. Legouvégo. Właśnie jako Adrianna
podbiła Warszawę w 1868 r. oraz zadebiutowała w Stanach Zjednoczonych.
Unikatowymi pamiątkami z okresu występów Modrzejewskiej
w
zespole Warszawskich Teatrów Rządowych są: egzemplarz reżyserski, a
zarazem scenariusz Hamleta z 1871 r. oraz rozprawka Aktor, napisana przez aktorkę po premierze Hamleta
i stanowiąca swego rodzaju credo artystyczne.
Przedstawione na wystawie albumy, szkice, rysunki, akwarele, projekty kostiumów,
karykatury, wierszyki, rozprawki, teksty publicystyczne a także
wspomnienia świadczą o wszechstronnych zainteresowaniach i
uzdolnieniach artystki. Zbiór listów pisanych na papeterii oznakowanej
inicjałami, pozwala poznać życie prywatne i osobowość Modrzejewskiej.
Warto zwrócić także uwagę na znakomicie zachowane kostiumy sceniczne,
pochodzące ze zbiorów Muzeum Teatralnego
w Warszawie - płaszcz , uszyty
z aksamitnej tkaniny
w turkusowym odcieniu do roli Adrianny Lecouvreur
oraz koszulę
z białej krepy do roli Lady Makbet.
Cennymi eksponatami są także rzeczy osobiste artystki,
m.in. dwa szale - atłasowy i szyfonowy ze złotą nicią, kaszmirowa
chusta, koronkowe dodatki do strojów, bransoletka z agatami
i
turkusami, etui oraz szylkretowy wachlarz z monogramem "H.M.".
Jednym z najciekawszych eksponatów jest srebrny wieniec laurowy ofiarowany Helenie Modrzejewskiej przez Stanisława Wyspiańskiego w 1901r.
Dołączona do niego szarfa
z jedwabnego rypsu ozdobiona jest napisem:
"Helenie Modrzejewskiej/Stanisław Wyspiański/ Lwów dnia 4ego lipca/1901"
oraz cytatem z Warszawianki: "Sławie, sławie, sławie służ". (na
podstawie tekstu Anny Jędrzejczyk)
Miejsce: Pałac Opatów, ul. Cystersów 18
Trwa do: 26 września 2010
ostatnia zmiana: 2010-08-09